به گزارش خبرنگار میراث آریا، در ایران به واسطه وجود ظرفیت‌های فراوان به راحتی می توان تنوع‌بخشی در گردشگری را ایجاد کرد و در هر استان علاوه بر ظرفیت‌های اصلی می‌توان به ظرفیت‌های جانبی آن نیز توجه داشت و با ایجاد تنوع در محصولات و خدمات گردشگری علاوه بر ایجاد اشتغال و افزایش درآمدزایی به ماندگاری بیشتر مسافران و گردشگران نیز کمک کرد.
استان‌های مختلف هر کدام دارای ظرفیت‌های گوناگون در محصولات و خدمات گردشگری هستند. اما با توجه به گستره خدمات گردشگری نمی‌توان هر استان را تنها به ظرفیت اصلی گردشگری آن محدود کرد و از سایر ظرفیت‌ها و جاذبه‌ها چشم‌پوشی کنیم. به‌عنوان مثال استان خوزستان به عنوان یک استان کهن دارای تاریخ غنی است که ظرفیت گردشگری تاریخی این استان را نشان می‌دهد. در کنار تاریخ و تمدن غنی، این استان سالانه میزبان ده‌ها هزار زائر کاروان راهیان نور است و مقصد اصلی گردشگری دفاع مقدس است.
این در حالی است که خوزستان با دار بودن جاذبه‌هایی مثل کارون و اروند همه‌ساله مقصد گردشگرانی است که به ورزش‌های رودخانه‌ای و آبی علاقه‌مند هستند.
همچنین به‌عنوان مثال استان خراسان رضوی نیز دارای ظرفیت و مزیت مهم و بزرگی به نام گردشگری زیارتی است اما این استان از پیشینیه غنی فرهنگی و تاریخی نیز برخوردار است و در کنار توجه به مزیت اصلی گردشگری آن یعنی زیارت، می‌توان به سایر مزیت‌های آن یعنی گردشگری فرهنگی و تاریخی توجه کرد.
وجود مجموعه فرهنگی تاریخی توس و نیز موزه بزرگ خراسان در مشهد و نیز وجود آسبادهای نشتیفان خواف، مسجد ملک زوزن، سایت تاریخی شادیاخ در نیشابور، آرامگاه خیام و عطار، سایت موزه بندیان درگز، قنات قصبه گناباد و ... همه و همه باعث شده تا در کنار گردشگری زیارت به گردشگری فرهنگی و تاریخی این استان نیز توجه شود.
رویکرد تک محصولی تاریخ مصرف دارد
فريد جواهرزاده پژوهشگر و مدرس گردشگری درباره ضرورت تنوع‌بخشی به محصولات و خدمات گردشگری در استان‌های مختلف از جمله خراسان رضوی می‌گوید: گردشگری زيارت زير گروه گردشگری مذهبی است. اگر نگاه صرفاً زيارتی به شهر مشهد داشته باشيم به يك رويكرد تك‌محصولی رسيده‌ايم كه تاريخ مصرف داشته و سبب می‌شود به مرور زمان ميزان ماندگاری زائر در اين شهر كاهش يابد.
جواهرزاده با اشاره به اين‌كه سند توسعه استان خراسان رضوی در افق ۲۰ ساله طراحی شده است، می‌افزاید: در اين افق در كنار نيازهای زائران ايرانی حدود ۲ ميليون نفر گردشگری خارجی پيش‌بينی شده كه به مشهد وارد شوند كه برای تحقق اين امر نياز به ارائه طرح‌ها و برنامه‌های دقيق، كارآمد، تأثيرگذار و توجه ويژه به گردشگران غير مسلمان است.
او با اشاره به اين‌كه ميانگين سنی افراد در خانواده‌هايی كه در شرايط كنونی به مشهد می‌آيند در حال افزايش است، می‌افزاید: در سطح دنيا برای جذب گردشگر و ايجاد جذابيت‌های گردشگری برنامه‌ريزی دقيق انجام می‌دهند و تلاش می‌كنند تا رويداد ايجاد كنند.
توسعه گردشگری پایدار نتیجه تنوع‌بخشی است
ولی تیموری معاون گردشگری سابق وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در باره تنوع بخشی به محصولات و خدمات گردشگری و خروج از رویکرد تک محصولی می گوید: این موضوع بسیار اهیمیت دارد به‌عنوان مثال یکی از اقدامات مهم در حوزه طبیعت‌گردی کشور تحقق تنوع محصولات گردشگری طبیعت‌محور همانند گردشگری کشاورزی، گردشگری روستایی و عشایری و نیز تامین زیرساخت‌های لازم از جمله راه‌اندازی اقامتگاه‌های بوم‌گردی در سراسر کشور به شمار می‌آید که این دستاورد به واسطه تعامل سازنده سازمان محیط‌زیست و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به‌عنوان اعضای اصلی کمیته ملی طبیعت‌گردی و تغییر رویکرد آنها شامل تغییر شیوه‌های حفاظتی سنتی به روش‌های محافظت مدرن از طبیعت بر پایه مشارکت و انتفاع جامعه محلی و نیز توسعه گردشگری پایدار بوده است.
تیموری ادامه می‌دهد: یکی از سیاست‌های اصلی در حوزه گردشگری که سالیان اخیر پیگیری شده است، توزیع سفر در کشور بوده است؛ بدان معنا که سفرها از مناطق شناخته شده محدود و پرتراکم گردشگر به سوی جاذبه‌ها و مناطقی ناشناخته‌تر و یا کمتر شناخته شده هدایت شود. در راستای تحقق این امر چندین برنامه و اقدام از سوی معاونت گردشگری دنبال شده است که تنوع‌بخشی به محصولات گردشگری، ساماندهی و هدفمند کردن رویدادها و جشنواره‌های گردشگری، پیگیری موضوع ساماندهی تعطیلات کشور و نیز ترویج سفرهای برنامه‌ریزی شده و تورمحور از اهم آن به شمار می‌آید.
معاون گردشگری سابق وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در تشریح اقدام تنوع‌بخشی به محصولات گردشگری طبیعی کشور در راستای تحقق سیاست توزیع سفر در کشور می‌افزاید: رویکرد اصلی در زمینه شکل‌گیری محصولات گردشگری طبیعت‌محور، توسعه گردشگری پایدار، انتفاع جامعه محلی و نیز تامین زیرساخت‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی مربوطه بوده است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به گردشگری کشاورزی و روستایی و عشایری به‌عنوان دو محصول گردشگری طبیعی نام برد.
معاون گردشگری سابق کشور می‌افزاید: موضوع توسعه پایدار در گردشگری به میزانی اهمیت داشته است که در طرح‌های ارزیابی و استانداردسازی تاسیسات گردشگری علاوه بر موضوعات و شاخص‌های قبلی، عنوان توسعه پایدار و دسترسی معلولین نیز به آنها اضافه شده است.
گردشگری کشاورزی، ظرفیت مهم تنوع‌بخشی
او به گردشگری کشاورزی نیز به عنوان یکی دیگر از ظرفیت‌های مهم گردشگری اشاره می‌کند و می‌افزاید: یکی از سیاست‌های ما، بحث تنوع‌بخشی به محصولات گردشگری است که اقدامات بسیار خوبی در این زمینه در دستور کار قرار گرفته است. در این میان گردشگری کشاورزی فرصتی برای ایجاد تنوع درآمد برای کشاورزان و باغداران است.
او می افزاید: وقتی صحبت از گردشگری کشاورزی می‌شود به هیچ عنوان قصد ما تغییر کاربری اراضی مستعد کشاورزی نیست، بلکه برای حفظ آن کاربری هم کمک می‌کنیم که یک زیرساخت رفاهی در گام اول برای نشاط شهروندان و درگام دوم برای صاحب کسب‌وکار ایجاد شود.
معاون گردشگری سابق وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به گردشگری خوراک نیز اشاره می‌کند و از این نوع گردشگری به‌عنوان یک ظرفیت مهم در تنوع‌بخشی به محصولات و خدمات گردشگری نام می‌برد و می‌افزاید: با شکل‌گیری ساختار گردشگری خوراک به‌عنوان محصول و جاذبه‌ای جدید در صنعت گردشگری کشور، گامی مهم به سوی دستیابی هدف تنوع‌بخشی به محصولات گردشگری و توزیع سفر در کشور برداشته می‌شود.
او می‌افزاید: موضوع گردشگری خوراک از چندین جنبه برای توسعه صنعت گردشگری کشور دارای اهمیت است که یکی از مهم‌ترین آنها برداشتن گامی دیگر به سوی تحقق هدف و سیاست کلی این حوزه یعنی تنوع‌بخشی محصولات و توزیع سفر به شمار می‌آید تا طبق این موضوع، گردشگری خوراک خود به عنوان جاذبه‌ای جدید سبب هدایت گردشگران به سوی مقاصد متنوع و کمتر شناخته شده شود.
این کارشناس گردشگری خاطرنشان می‌کند: تنوع و غنایی که در خوراک و غذاهای محلی وخانگی وجود دارد؛ در رستوران‌ها و مراکز پذیرایی رسمی مورد توجه واقع نشده است؛ از این رو پرداختن به موضوع گردشگری خوراک می‌تواند این نقیصه را به صورت جدی رفع کند و از ظرفیت‌های متعدد آن در راستای توسعه گردشگری کشور بهره گرفته شود.
انتهای پیام/
انتهای پیام/
